Autyzm dotyczy zaburzeń na każdej płaszczyźnie życia. Problemy obejmują interakcje społeczne, odczuwanie wrażeń zmysłowych, komunikowanie się i ogólne zachowania. Autyzm trwa całe życie, ale jego objawy zmieniają się wraz z rozwojem człowieka. Pierwsze objawy pojawiają się u dzieci od trzeciego roku życia, ale mogą wystąpić już po urodzeniu. Częstość występowania szacuje się na 60-70 przypadków na 10 000 osób. Choroba występuje 4-krotnie częściej u chłopców niż u dziewczynek, chociaż u dziewczynek charakteryzuje się cięższym przebiegiem.
Autyzm wymienia się jako jedno z zaburzeń rozwojowych u dzieci, ale autyzm wczesnodziecięcy nie jest przypadłością, która dotyczy wyłącznie dzieci. Nazwę zawdzięcza pojawiającym się bardzo wcześnie (przed 30. miesiącem życia) symptomom. Diagnozę można postawić też u dorosłych. Częściej występuje u chłopców, ale objawy silniejsze są u dziewczynek. Z autyzmu nie można się wyleczyć, ale im szybciej postawiona zostanie diagnoza, tym lepiej. Wdrożone niezbędne leczenie terapeutyczne może zapewnić autystycznemu dziecku względnie normalne warunki rozwoju. Niezwykle istotna jest też odpowiednia opieka. Zastosowanie terapii w ciągu pierwszych 3 lat życia zapewnia najlepsze wyniki. Ważne są odpowiednio dobrane, zindywidualizowane programy terapeutyczne. Celem jest dostosowanie dziecka do samodzielnego funkcjonowania. Istnieje wiele rodzajów terapii, jednak najbardziej korzystne są terapie behawioralne. Niestety autyzm u niemowlaków nie wywołuje oczywistych i łatwych do uchwycenia objawów, co skutkuje tym, że diagnoza często stawiana jest zbyt późno (zwykle dopiero w przedszkolu lub szkole).
W Polsce istnieje kilkanaście metod terapii autyzmu. Niektóre metody są specyficzne jedynie dla autyzmu i mają na celu całościowe wspomaganie rozwoju osoby autystycznej. Inne metody są metodami wspomagającymi, to znaczy, że są pomocne w rozwijaniu konkretnej umiejętności/sfery rozwoju lub w odpowiedzi na konkretne wyzwanie np. komunikacja alternatywna umożliwia naukę komunikacji osobom, które nie posługują się mową.
Wspomaganie rozwoju jest zawsze „szyte na miarę” to znaczy, że jest dopasowane do indywidualnej sytuacji, potrzeb, wyzwań i umiejętności.
Całościowe metody terapii autyzmu dostępne w Polsce
- Metoda behawioralna
- TEACCH
- Metoda ESDM (Early Start Denver Model)
- RDI
- Metoda Opcji
- Model DIR/Floortime
- Metoda 3i
Metody wspierające terapię autyzmu
- Metoda Weroniki Sherborne
- MDS – Metoda Dobrego Startu
- Metoda Thomatisa
- Dogoterapia
- Hipoterpia
- Metoda Aktywności Knillów
- Biofeedback
- Muzykoterapia
- Logorytmika
- Integracja Sensoryczna
- Handle
- Gimnastyka Mózgu P. Dennisona
- Komunikacja Alternatywna AAC
- Metoda Affolter
- Metoda symultaniczno- sekwencyjna
- Terpia więzi i dialogu prof. Olechnowicz
- Arteterapia
- Metoda VIT
Po czym poznać autyzm?
Objawy zaburzenia autystycznego, ze względu na intensywność występowania, mogą być bardzo różne – od praktycznie niedostrzegalnych, do utrudniających codzienne funkcjonowanie. Tym samym rozwój intelektualny autysty może przebiegać prawidłowo lub z niepełnosprawnością umysłową. Nie jest możliwe usystematyzowanie typów, rodzajów i intensywności nasilenia objawów autyzmu u wszystkich osób dotkniętych tych zaburzeniem. Określeniem „spektrum zaburzeń autystycznych” systematyzuje się zatem jedynie dużą grupę pacjentów.
Do najczęściej spotykanych objawów autyzmu należą: brak reakcji na polecenia rodziców i nauczycieli, trudności z wyrażaniem emocji, problemy z nawiązaniem kontaktu z rówieśnikami (czy wręcz unikanie takiego kontaktu), brak porozumiewania się za pomocą mowy, mimiki lub gestów. Częstokroć takie zachowanie autysty, przejawiające się częściowym lub całkowitym zamykaniem się na rzeczywistość, interpretowane jest przez środowisko jako dziwne. Do innych symptomów należy między innymi nietolerancja dla nowości, związana z odebraniem poczucia bezpieczeństwa. Zmiana codziennej trasy do sklepu, zmiana koloru pościeli czy inne tego typu ingerencje w codzienną rzeczywistość autysty mogą wywołać u niego mocny lęk oraz sprzeciw. Do objawów niejednokrotnie można również zaliczyć nadwrażliwość zmysłową – unikanie dotyku, określonych rodzajów dźwięków czy zapachów.
Często autyzm można rozpoznać poprzez ruchową niezgrabność lub nietypowe, powtarzające się zachowania, takie jak maszerowanie w koło czy kompulsywne pstrykanie palcami. Z kolei objawami towarzyszącymi rozwojowi aparatu mowy i artykulacji są nierzadko trudności w uczeniu się nowych wyrazów, zwrotów czy słów, a ponadto zapominanie ich. Można ponadto zaobserwować tworzenie własnego, indywidualnego języka czy niezrozumienie koncepcji takich literackich figur jak symbol lub metafora – dosłowna interpretacja wielu potocznych stwierdzeń również będzie więc świadczyć o zaburzeniach autystycznych.
Leczenie autyzmu u dzieci jest dość trudne, ze względu na różnorodne przyczyny leżące u podstaw zaburzeń ze spektrum autyzmu. Nie oznacza to jednak, że jest ono niemożliwie. Współczesna medycyna dysponuje wieloma metodami diagnostycznymi, dzięki którym lekarz może zastanawiać się, jak leczyć autyzm dziecięcy. Badania psychiatryczne oraz obserwacja upewniają specjalistę w tym, że ma on do czynienia z objawami ze spektrum autyzmu. Natomiast badania neurologiczne i badania genetyczne dzieci dają szansę na poznanie przyczyny zaburzeń. Dopiero gdy zostanie postawiona diagnoza, w niektórych przypadkach możliwe jest wdrożenie leczenia, które poprawi funkcjonowanie chorego.
Przedszkole dla dzieci z autyzmem https://www.piccolo.waw.pl/przedszkole-dla-dzieci-niepelnosprawnych
Autyzm nie jest chorobą, dlatego nie można go wyleczyć. W tym procesie najważniejsze jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie terapii we współpracy ze specjalistami: neurologiem, psychiatrą, psychologiem i logepedą. Możliwe jest wówczas wspieranie osób ze spektrum autyzmu i przygotowywanie ich do funkcjonowania w społeczeństwie, w przyszłości. Nie ma jednak konkretnego sposobu, aby mózg osoby chorej na autyzm nagle zaczął pracować w taki sposób, jak u większości ludzi. Coraz powszechniejsze jest edukowanie społeczeństwa w zakresie tolerancji dla odmienności i wyjątkowości osób inaczej funkcjonujących, w tym z autyzmem.
Dodaj komentarz